1990-cı illərin əvvəllərində, Ermənistanın Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində işğal siyasəti nəticəsində başlayan münaqişə yalnız hərbi döyüşlərdə deyil, həm də informasiya cəbhəsində öz əksini tapdı. Məhz bu dövrdə beynəlxalq jurnalistlər bölgəyə səfər edərək münaqişənin acı reallıqlarını dünyaya çatdırmağa çalışırdılar. Onların arasında Latviyalı jurnalist Riçard Lapaytis xüsusi yer tuturdu.
Riçard Lapaytis Qarabağ münaqişəsinin ən qaynar nöqtələrindən biri olan Ağdam və Xocalıya səfər edən jurnalistlərdən biri idi. Onun jurnalist fəaliyyəti təkcə peşə borcu ilə deyil, həm də vicdan borcu ilə bağlı idi. Xocalı faciəsi zamanı Azərbaycanın dinc əhalisinə qarşı törədilən soyqırım aktını yerində müşahidə edən Riçard Lapaytis, dünya ictimaiyyətinə bu dəhşətli hadisəni çatdırmaq üçün böyük bir riskə getdi.
Lapaytis, Xocalı və Ağdamda olan hadisələri ilk olaraq öz gözləri ilə gördü. Məhz onun cəsarəti və obyektivliyi sayəsində Qarabağ müharibəsinin acı həqiqətləri, o cümlədən Xocalı soyqırımı, beynəlxalq mediada işıqlandırıldı. Bu xəbərlər, ermənilərin dinc əhalini hədəf aldığı, amansızlıqla törədilən zorakılıq aktlarını açıq şəkildə ortaya qoydu.
Onun bu fəaliyyətləri onu çox riskli bir duruma saldı. İşğal olunmuş ərazilərdə olan Riçard Lapaytis, hər an ölüm təhlükəsi ilə üz-üzə idi. Buna baxmayaraq, o, həqiqəti dünyaya çatdırmaq üçün öz həyatını təhlükəyə atdı. Lapaytis təkcə Azərbaycanın yox, bütün dünyanın da həqiqəti öyrənməsini təmin etmək məqsədini daşıyırdı.
Riçard Lapaytis jurnalist kimi öz peşəsinə olan sədaqəti, cəsarəti və obyektivliyi ilə seçilirdi. O, dəfələrlə vurğulamışdır ki, Qarabağ münaqişəsinin həqiqətlərini dünyaya çatdırmaq onun üçün peşə borcundan daha çox bir insanlıq borcu idi. Onun qələmindən çıxan məqalələr və reportajlar Azərbaycanın haqq səsini dünyaya çatdırmaqda əvəzsiz rol oynadı.
Bu gün, Qarabağın işğaldan azad olunduğu bir zamanda, Riçard Lapaytis kimi jurnalistlərin fəaliyyəti unudulmamalıdır. Onlar, Azərbaycanın haqq səsini dünyaya çatdırmaq üçün öz həyatlarını riskə ataraq, tarixin doğru yazılmasına böyük töhfə verdilər. Lapaytis isə bu qürurlu tarixdə həmişə bir cəsur və vicdanlı jurnalist kimi xatırlanacaq.
Sahilə Bayramlı
